Bahçenizde şekil verebileceğiniz (budama sanatıyla farklı formlar oluşturabileceğiniz) bitki ve ağaçlar, "topiary" olarak adlandırılan bir teknikle estetik görünümler kazanabilir. İşte Türkiye’de yetişebilen ve şekil verilmeye uygun bitkiler:

1. Herdem Yeşil Çalı ve Ağaçlar

• Şimşir (Buxus sempervirens): En yaygın topiary bitkisi, yavaş büyür ve yoğun yapısıyla karmaşık şekiller verilebilir.

• Leylandi (Cupressocyparis leylandii): Hızlı büyür, çit veya konik formlar için idealdir.

• Mazı (Thuja occidentalis): Özellikle "Smaragd" türü, spiral veya küre formunda budanabilir.

• Defne (Laurus nobilis): Küre veya şemsiye formu verilebilir, ayrıca aromatik yaprakları vardır.

• Porsuk (Taxus baccata): Yavaş büyür ancak keskin hatlarla şekillendirilebilir.

2. Çiçekli ve Yapraklı Bitkiler

• Ateş Dikeni (Pyracantha): Çiçek ve meyve verir, dikenli dallarıyla geometrik şekiller oluşturulabilir.

• Gül (Rosa): Özellikle "standart gül" (ağaç gülü) tek gövde üzerinde top şeklinde budanabilir.

• Keçi Sakalı (Cotoneaster): Yayılıcı formuyla teraslarda şekil verilebilir.

3. Türkiye’ye Özel Uyumlu Türler

• Zeytin (Olea europaea): Yaşlı gövdeleri doğal heykelsi formlara uygundur.

• Ihlamur (Tilia): Yaprak döker, ancak budamayla şemsiye formu verilebilir.

• Lavanta (Lavandula): Küçük çitler veya yuvarlak formlar için uygundur.

Şekil Örnekleri:

• Geometrik Formlar: Küre, koni, spiral, kübik.

• Hayvan Figürleri: Kuş, tavşan, fil (şimşir vye mazı ile).

• Sanatsal Tasarımlar: Labirentler, kemerler, kalp şekilleri.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Budama Zamanı: İlkbahar sonu veya yaz başı (bitki türüne göre değişir).

• Toprak ve Gübre: Düzenli besin takviyesi yapılmalı.

• Hastalıklar: Özellikle şimşir için "şimşir yanıklığı" hastalığına dikkat edin.

Bahçenizin iklimine göre (sahil, karasal vb.) bitki seçimi yaparak uzun ömürlü ve estetik bir tasarım oluşturabilirsiniz.